Uszkodzenie więzadła pobocznego przyśrodkowego (MCL) jest jednym z najczęściej występujących urazów kolana. Dochodzi do niego przy uderzeniu koślawiącym, zwykle podczas wykonywanej aktywności fizycznej. Na naderwanie więzadła przede wszystkim narażone są osoby uprawiające sporty kontaktowe, np. piłkarze czy koszykarze.


Funkcja MCL w kolanie i przyczyny urazów

Więzadło poboczne piszczelowe (MCL – medial collateral ligament) to ważny stabilizator stawu kolanowego w płaszczyźnie czołowej. Przebiega od nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej do kości piszczelowej. Zapobiega koślawieniu kolana, czyli wyginaniu kończyny do wewnątrz. Wykazuje dużą zdolność do regeneracji, dzięki czemu w większości przypadków leczenie nie wymaga metod operacyjnych.

Problemy związane z MCL pojawiają się zazwyczaj w efekcie kontuzji sportowych lub wypadków. Do uszkodzenia dochodzi poprzez nagłe i silne uderzenie w boczną stronę kolana. Również niewłaściwe postawienie stopy na podłożu z jednoczesnym przekoślawieniem może doprowadzić do urazu. Wśród przyczyn wyróżnia się także regularne przeciążanie więzadła, spowodowane wadami postawy.


Objawy uszkodzenia MCL

Uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego objawia się głównie bólem po przyśrodkowej stronie stawu kolanowego. Urazowi często towarzyszy zaczerwienienie, obrzęk lub krwiak.

Nasilenie bólu zależy od stopnia obrażeń kolana. W przypadku niewielkiej patologii, ból jest lekki i niezbyt dokuczliwy. Odczuwa się go np. podczas wchodzenia po schodach. Przy naderwaniu więzadła pojawia się opuchlizna w miejscu więzadła oraz krwiak. Kolano przestaje spełniać swoją funkcję – wszelkie ruchy wydają się niestabilne. Trzeci stopień urazu MCL to całkowite zerwanie więzadła. Takie stadium schorzenia wywołuje silną bolesność i niemal zupełne ograniczenie poruszania.


Leczenie uszkodzenia MCL

Pierwszy i drugi stopień urazowy więzadła pobocznego piszczelowego leczy się zachowawczo poprzez unieruchomienie i rehabilitację. Całkowite zerwanie MCL wiąże się zazwyczaj z urazem np. torebki stawowej, łąkotki czy więzadła krzyżowego. Dopiero wtedy konieczny jest zabieg chirurgiczny.

Jeśli doszło do nagłego urazu z wyraźnym “trzaskiem” w stawie, na początek uszkodzoną nogę należy położyć na poduszce, aby ułatwić odpływ wysięku ze stawu. Warto przyłożyć także zimne okłady i przyjąć pozycję leżącą.

Niezależnie od siły urazu, poszkodowany powinien udać się na kontrolę do specjalisty. Postawienie właściwej diagnozy obejmuje wywiad, badanie palpacyjne oraz testy funkcjonalne. Lekarz w dalszych krokach kieruje pacjenta na badanie USG, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. Po analizie wyników zostaje podjęta decyzja co do odpowiedniego leczenia.

Przyjmuje się, że chirurgiczna rekonstrukcja MCL jest konieczna, jeśli po okresie 6-8 tygodni prawidłowego leczenia zachowawczego, pacjent nadal podaje niestabilność w kolanie, która jest potwierdzona testami. Odbywa się ona w warunkach sali operacyjnej, przy zastosowaniu znieczulenia. Czas powrotu do pełnej sprawności wynosi od 4 do 6 miesięcy.


Rekonwalescencja po zabiegu

Program ćwiczeń dopasowuje się ściśle do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta, tzn. do stopnia uszkodzenia więzadła. Kluczowym aspektem rekonwalescencji jest właściwa fizjoterapia, a także ćwiczenia wzmacniające mięśnie. Jeżeli pacjent aktywnie zaangażuje się w proces rehabilitacyjny, a proces gojenia będzie dobrze postępował, to szanse na powrót do pełnej sprawności ruchowej są bardzo duże.