Mechanizm urazu, w wyniku którego dochodzi do przerwania ciągłości więzadła pobocznego piszczelowego (tzw. zerwanie MCL) to najczęściej skręcenie kolana z dominującą komponentą koślawiącą staw. Pacjenci bardzo często opisują moment zerwania jako „strzelenie kolana” bądź „uciekanie kolana do środka”.

Pierwszym etapem leczenia jest 3-tygodniowe unieruchomienie kolana w ortezie, zablokowanej w 20 stopniach zgięcia. Następnie, jest ona odblokowywania i pacjent może ruszać stawem w pełnym zakresie, jednak stabilizacja utrzymywana jest do 6-8 tygodni. Po tym okresie MCL powinno być zrośnięte a staw kolanowy w pełni stabilny. Jeśli jednak leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanych rezultatów, konieczne jest przeprowadzenia zabiegu operacyjnego, czyli tzw. rekonstrukcji MCL.
Odbywa się on w warunkach sali operacyjnej, przy zastosowaniu znieczulenia, a czas powrotu do pełnej sprawności wynosi od 4 do 6 miesięcy.
Jak rozpoznać, że doszło do zerwania więzadła piszczelowego? Na czym dokładnie polega zabieg operacyjny i rekonwalescencja? Tego dowiecie się z poniższego tekstu.
Staw kolanowy to niezwykle skomplikowany mechanizm, w którego skład wchodzi wiele elementów. Jednymi z jego kluczowych części są więzadła krzyżowe przednie i tylne, a także więzadła poboczne - strzałowe (LCL) oraz piszczelowe (MCL). MCL, czyli więzadło poboczne piszczelowe, to jedno z dwóch więzadeł zewnątrzstawowych. Jest ono szerokie, płaskie oraz zrośnięte z torebką stawową oraz łąkotką przyśrodkową. Przebiega od nadkłykcia przyśrodkowego kości udowej, aż do powierzchni przyśrodkowej kości piszczelowej. Jego główną funkcją jest stabilizacja w płaszczyźnie czołowej stawu, usztywnienie w pozycji wyprostowanej oraz zapobieganie koślawieniu kolana. Niestety, więzadło to jest również bardzo narażone na kontuzje.

Przyczyny

Uszkodzenie więzadła pobocznego piszczelowego następuje zawsze w wyniku urazu stawu kolanowego. Pierwszym stopniem uszkodzenia MCL jest naciągnięcie, drugim częściowe zerwanie, a trzecim całkowite uszkodzenie więzadła. Uszkodzenie może być skutkiem skręcenia stawu lub też wynikać z silnego uderzenia w powierzchnię boczną kolana, powodującego skoślawienie, czyli wygięcie stawu do środka. W fazie pourazowej schorzenie dotyka wewnętrznej strony kolana. Jeśli więzadło się nie zagoi i powoduje niestabilność kolana, wymaga rekonstrukcji. Na tego typu urazy narażone są osoby w każdym wieku, jednak najczęściej dotykają one młodych, aktywnych osób. Sportami, które w szczególności zagrażają więzadłom, są narty oraz piłka nożna.

Objawy

Co powinno nas niepokoić? Do charakterystycznych objawów urazu MCL należy ostry ból od wewnętrznej strony kolana, koślawienie, czyli tzw. „uciekanie” stawu do środka, a także nieduży obrzęk. Moment wystąpienia urazu, często opisywany jest przez pacjentów jako „strzelenie” kolana. Objawy mogą trwać od 6 do 8 tygodni od wystąpienia urazu. W tym czasie powinno się leczyć więzadło pod okiem ortopedy, ponieważ prawidłowe postępowanie i usztywnienie stawu, może zapobiec konieczności wykonania zabiegu rekonstrukcji. Jeśli jednak w tym czasie więzadło prawidłowo się nie zagoi, pojawia się niestabilność stawu, która trwa aż do czasu rekonstrukcji MCL. Zignorowanie objawów skutkuje utrzymującym się bólem i niestabilnością kolana, co prowadzi do uszkodzeń chrząstki stawowej. Właśnie dlatego nie należy bagatelizować dolegliwości i do ortopedy udać się bezpośrednio po wystąpieniu urazu.

Wskazania do zabiegu

Zabieg rekonstrukcji więzadła pobocznego piszczelowego jest konieczny, jeśli po okresie 6-8 tygodni prawidłowego leczenia, kolano w dalszym ciągu jest niestabilne lub jeśli nie było unieruchomione w ortezie. Do zabiegu, pacjenta kwalifikuje niestabilność i ból w okolicy stawu kolanowego.

Rekonstrukcja więzadła pobocznego piszczelowego polega na pobraniu jednego ze ścięgien mięśni kulszowo-goleniowych, lub opcjonalnie, zastosowaniu sztucznego więzadła, opracowaniu go i wprowadzeniu w anatomiczne miejsce przebiegu MCL.

Zabieg musi zostać przeprowadzony w warunkach szpitalnych, a podczas jego trwania stosuje się najczęściej znieczulenie podpajęczynówkowe. Czas powrotu do pełnej sprawności wynosi od 4 do 6 miesięcy.

Przeciwwskazania zdrowotne do zabiegu

• nowotwór,
• otyłość,
• żylaki,
• ubytki neurologiczne,
• niewydolność mięśniowa,
• inne przeciwwskazania internistyczne.

Przebieg zabiegu i rekonwalescencja

Podstawowym celem zabiegu jest przywrócenie ciągłości więzadła pobocznego piszczelowego, czyli uzyskanie pełnej stabilności stawu kolanowego. Zabiegi rekonstrukcyjne więzadeł są coraz bardziej powszechne ze względu na zwiększającą się ilość urazów sportowych. Zabieg trwa około godziny i musi odbyć się w warunkach szpitalnych. Podczas operacji stosuje się znieczulenie podpajęczynówkowe a pacjent jest przytomny. Rekonstrukcja więzadła polega na pobraniu jednego ze ścięgien mięśni kulszowo-goleniowych lub opcjonalnie - zastosowaniu sztucznego więzadła, i wprowadzeniu go w miejsce, gdzie pierwotnie znajdowało się MCL. Po pobraniu ścięgna, ortopeda opracowuje je poprzez odpowiednie obszycie i oczyszczenie resztek mięśnia tak, aby spełniało funkcję więzadła. Następnie chirurg wywierca kanał w kości udowej, przeprowadza pobrane ścięgno w anatomicznym miejscu przebiegu MCL i blokuje ścięgno śrubą, kontrolując odpowiednie napięcie ścięgna. W czasie rekonwalescencji pacjent musi nosić ortezę, poruszać się o kulach, a także wykonywać specjalne ćwiczenia. Całkowity czas powrotu do pełnej sprawności wynosi od 4 do 6 miesięcy.

Ćwiczenia po zabiegu

Rehabilitacja rozpoczyna się już w pierwszej dobie po wykonaniu zabiegu. Pacjent uczy się wtedy chodu o kulach (o których porusza się przez następne 2 tygodnie), ruchu biernego w zakresie około 20-90 stopni, ćwiczeń w zamkniętych łańcuchach kinematycznych, a także walczy z obrzękiem i bólem po operacji za pomocą terapii manualnej oraz okładów z lodu. W celu ochrony więzadła, przez 3 tygodnie orteza powinna być zablokowana w zgięciu 15-20 stopni. W tym czasie pacjent koncentruje się na odzyskaniu kontroli nerwowo-mięśniowej, stabilizacji kończyny, a także wzmacnianiu mięśni. Po upływie 6 tygodniu od rekonstrukcji należy skupić się przede wszystkim na polepszeniu siły mięśniowej i ćwiczeniu propriocepcji – zmysłu orientacji ułożenia części własnego ciała. Powrót do pełnej sprawności następuje po 4-6 miesiącach.

Jak zapisać się na zabieg?

Skierowanie za zabieg zostaje wystawione po dokładnych badaniach i konsultacjach z lekarzem ortopedą. Aby zapisać się na wizytę, wystarczy przejść na stronę serwisu Znany Lekarz. Następnie należy wybrać ortopedę oraz odpowiadający nam termin oraz uzupełnić podstawowe dane, aby wizyta została umówiona.

Jest także możliwość rejestracji telefonicznej pod numerem 61 666 04 90.