Istnieje kilka sposobów leczenia zmian zwyrodnieniowych w kolanach. Przy niezbyt dokuczliwych dolegliwościach zwykle stosuje się farmakoterapię i fizjoterapię. Dużą popularnością cieszą się też metody polegające na podawaniu do stawu kwasu hialuronowego, osocza bogatopłytkowego PRP, czynników wzrostu czy komórek macierzystych. Niestety, tego typu postępowania nie zawsze przynoszą oczekiwanych efektów w przypadku zaawansowanego stadium choroby. Wtedy jedynym wyjściem jest interwencja chirurgiczna.
Czym jest alloplastyka?
Alloplastyka, inaczej nazywana endoprotezoplastyką, polega na wymianie całości chorego stawu kolanowego na sztuczny odpowiednik. Podczas zabiegu najpierw usuwa się uszkodzone fragmenty tkanki kostnej, a następnie nakłada nowe powierzchnie stawowe. Elementy endoprotezy wykonane są z bezpiecznego dla organizmu tytanu.
Wskazania do alloplastyki
Szacuje się, że około 40% zmian zwyrodnieniowych stawów kolanowych jest następstwem starzenia się organizmu, a pozostałe 60% to skutek przeciążeń, kontuzji i urazów. Zabieg alloplastyki wykonuje się wtedy, gdy chrząstka stawu jest wytarta i niezdolna do dalszego funkcjonowania. Wśród czynników kwalifikujących do przeprowadzenia endoprotezoplastyki wyróżnia się:
- choroby zwyrodnieniowe pierwotne,
- choroby zwyrodnieniowe wtórne w wyniku np. RZS, urazów mechanicznych kolan.
Przygotowanie do zabiegu
Na początek należy wykonać szereg badań kontrolnych – mocz, morfologia, jonogram oraz EKG. Dodatkowo potrzebne będzie zdjęcie radiologiczne stawów kolanowych. Pacjent powinien także poddać się szczepieniu ochronnemu przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Jeśli współistnieją inne schorzenia, może również zajść potrzeba konsultacji z innymi specjalistami, np. ginekologiem czy pulmonologiem.
Przebieg alloplastyki
Endoprotezoplastyka (alloplastyka) pozwala pozbyć się uciążliwych dolegliwości oraz wspomaga ruchomość całego stawu. Wykonywana jest przy znieczuleniu ogólnym lub przewodowy. Zabieg trwa przeważnie 1-2 godziny. Pacjent pozostaje w szpitalu do 10 dni.
Istnieją dwa podstawowe rodzaje tego zabiegu:- Alloplastyka częściowa – wykonuje się ją wtedy, gdy staw kolanowy jest częściowo uszkodzony.
- Alloplastyka całkowita – polega na zastąpieniu całego stawu sztucznym substytutem, przywracającym normalne funkcjonowanie.
Rehabilitacja pozabiegowa
Wszczepienie implantu i prawidłowe odtworzenie osi mechanicznej kończyny natychmiast odciąża staw. Proces powrotu do zdrowia wymaga jednak odpowiedniej rehabilitacji. Bezpośrednio po zabiegu fizjoterapeuta pomaga pacjentowi oswoić się z endoprotezą. Kolejny etap to stopniowe uruchamianie kończyny poprzez ćwiczenia, mające na celu wzmocnienie siły mięśni. Trzeba uzbroić się w cierpliwość, ponieważ rekonwalescencja po przeprowadzonej alloplastyce może trwać nawet 6-8 miesięcy.
